माछा हैन, लेउ आउछ जालमा

काेसिस न्यूज जेठ १२, २०८० ३:२९ pm

---

रामेछाप – बिहिबार बेलुका तामाकोशीमा पसेर बलवहादुर माझीले माछाको लागि टांगेको छुटा जालमा माछा परेन । बरु केहि लेउ लिएर जाल फर्किएको छ । झिस्मिसे विहानीमा माछा सहितको जाल झिक्न उनी फेरी तामाकोशीमा पसे । ‘माछा पर्ला भन्ने आशा थियो तर परेन ’ माझीले भने – मेरो छुटा जालमा लेउ पो परेछ ।
तामाकोशीमा अचेल पानीको मात्रा घरीघरी थपघट भइरहन्छ । माथिल्लो तामाकोशी जलविद्युत आयोजनाले जलासय खोल्दा बाढी आउने भएकाले नदीले छेउ वगाएर ल्याउने गरेको छ । माझीको छुटामा हरियै लेउ टांसिएर वस्यो, माछा वसेन । झण्डै १० वटा छुटा जाल फिजाएर सुतेका स्थानीय युवाहरुले शुक्रबार विहान बल्ल तल्ल ३ केजि जति माछा वनाउन सके ।
परम्परा देखी माछा मार्दै आएका माझीहरु उक्त कार्यलाई आफ्नो पेशा भन्नमा गर्व गर्छन् । तर जातिय रुपमा गर्विलो उक्त पेशा अहिले संकटमा छ । माछा पनि संकटमा परेका छन् । दश बर्ष अघि जस्तो माछाको लस्कर तामाकोशीमा छैन् । ‘पहिले केहि अवधिमानै चाहेको जति माछा मार्न सकिन्थ्यो ’ सेलेघाटका मानवहादुर माझी भन्छन् – अहिले रातभरी कोशिमा जाल राख्दा विहान रित्तो आउछ , माछा पर्दैन , लेउको लहरा पर्छ ।
जलवायुको तिव्र परिवर्तन एकातिर होला अर्का तिर विभिन्न रासायनिक पदार्थ नदिमा मिसीदा माछा नासिदै गएको अनुमान स्थानीय नवराज माझीले वताए । माझीले जाल मात्र हान्थे, तर अहिले विभिन्न प्रकारका विसालु पदार्थ हालेर माछा मार्ने अनि करेण्ट लगाउने चलनले माछानै लोप भयो उनले भने । प्रहरीले कहिले कांहि करेण्ट लगाउनका लागि प्रयोग भएको व्याट्री , रड खोस्छ । सधैं प्रहरीले निगरानी गर्न पनि गाह्रो नगर्दा फेरी करेण्ट लगाईहाल्छन् ।
माझीको घरमा पहिले माछा ट्टदैनथ्यो । माछा र माझी एक अर्काको पर्याय जस्तै थिए । केहि भएन भने पनि माछा हुन्थ्यो । नबराज भन्छन् – अहिले माझीले माछा खान धौ धौ छ । कयौंका घरमा महिनौ सम्म पनि माछा पस्दैन । माझीले पनि तराईका माछा खानुपर्ने दिन आएको देख्खा उनैलाई अचम्म लाग्छ ।
अभाव सगैं माछाको भाउ समेत उकालिएको छ । अहिले तामाकोशीका माछा प्रति केजि १ हजार २ सय रुपैयामा खरिद विक्री हुने गरेको छ । लोकल माछा खोजि गर्ने ग्राहक विहानै नदी किनारमा पुग्छन् । वजारको चिन्ता छैन् । काब्रे, असला , कत्ले लगाएतका माछाको बेग्ला बेग्लै भाउ भने छैन् । सवै एकै भाउमा विक्री हुन्छन् । ‘माछा परिदिए त माझीलाई अर्को पेशा गरीरहनु पर्दैनथ्यो ’ बलवहादुर भन्छन् – आजकै जस्तो जाल रित्तो वस्यो भने के खानु ? ।
माछा सकिन थालेपछि रामेछापको तामाकोशी र सुनकोशी किनारमा वसोवास गर्ने माझीले वैकल्पिक पेशा अगाल्न थालेका छन् । कोहिले गाडि चलाउछन्, कोहि सेना प्रहरीमा पुगेका छन् । सेलेघाटकै सुशिल माझीले भने – वैदेशिक रोजगारीमा जाने पनि उत्तिकै छन् ।

थप समाचार

संविधान दिवसमा विविध कार्यक्रम

बेवारिसे शव फेला

कृष्णा जन्माष्टमीकाे अवसरमा गुन्सिमा नवनिर्मित कृष्ण मन्दिर उत्घाटन

मन्थलीमा पहिलोपटक साताव्यापी गाईजात्रा कार्यक्रम हुँदै

माझी उत्थान संघकाे मन्थलीमा संगठन विस्तार

आज रातिदेखि धरानमा निशेधाज्ञा लागुहुने

शान्तिदिपमा उदाश

पालिकाकाे सार्वजनिक सुनुवाइ वडा अध्यक्षहरुद्वारा बहिस्कार